Η μυρωδιά και η υφή του χαρτιού και η μαγεία των σημειώσεων στα περιθώρια

Η μυρωδιά του χαρτιού, η υφή του, το ξεφύλλισμα των σελίδων, η δυνατότητα να κρατήσει κάποιος τις σημειώσεις του στα περιθώρια, είναι αναντικατάστατες».


Είναι μια φράση που ακούμε πολλές φορές από βιβλιόφιλους (και αρκετούς φιλόλογους - τουλάχιστον παλαιότερα): «Η μυρωδιά του χαρτιού, η υφή του, το ξεφύλλισμα των σελίδων, η δυνατότητα να κρατήσει κάποιος τις σημειώσεις του στα περιθώρια, είναι αναντικατάστατες».

Πόσο όμως κοστίζει στο περιβάλλον αυτή η εμμονή στην «παράδοση» όταν σήμερα υπάρχει η εναλλακτική να απολαύσει κάποιος το αγαπημένο του σύγγραμμα σε ψηφιακή μορφή;

Αναλύοντάς το πολύ απλά, η παραγωγή ενός βιβλίου σε φυσική μορφή συνεπάγεται τα εξής κόστη:

  • Υλοτομία (ένα δέντρο για περίπου 30-40 βιβλία)
  • Εκτύπωση (παραγωγή και χρήση μελανιού και κατανάλωση ενέργειας από εκτυπωτικά μηχανήματα)
  • Βιβλιοδεσία (κατανάλωση ενέργειας από τα μηχανήματα βιβλιοδεσίας)
  • Αποθήκευση / Μεταφορά / Διανομή (περιβαλλοντική επιβάρυνση από τα οχήματα ή άλλα μέσα μεταφοράς)

Το περιβαλλοντικό κόστος παραγωγής ενός ψηφιακού συγγράμματος, και η αντίστοιχη διανομή του σίγουρα δεν είναι μηδενικό σε απόλυτους όρους, οπωσδήποτε όμως είναι αρκετά μικρότερο από αυτό του φυσικού αντικειμένου.

Ορισμένοι επιχειρούν να προβάλλουν το περιβαλλοντικό κόστος παραγωγής των συσκευών ανάγνωσης, είτε αυτές είναι e-book readers είτε υπολογιστές. Πραγματικά, η παραγωγή ενός μηχανήματος σαν και αυτά έχει ιδιαίτερα μεγάλο περιβαλλοντικό κόστος, όμως αν το διαιρέσουμε με τις επιμέρους χρήσεις μέσω των οποίων αντικαθιστά «φυσικά» αντικείμενα όπως το βιβλίο, το κόστος αυτό γίνεται εξαιρετικά μικρό. Δεν αγοράζουμε ένα νέο υπολογιστή κάθε φορά που αγοράζουμε ένα νέο e-book! Επίσης, ακόμα και η λήψη του βιβλίου έχει περιβαλλοντικό αποτύπωμα - πάλι, σε κλίμακα, αυτό καθίσταται εξαιρετικά μικρό.

Συμπέρασμα: Καλός ο ρομαντισμός, αλλά κοστίζει στο περιβάλλον. Αν επιλέγετε αυτοκίνητο με συμβατικό κινητήρα αντί για ηλεκτροκίνητο, επειδή «ο ήχος που κάνει είναι αναντικατάστατος» συμβάλλετε στη μόλυνση του περιβάλλοντος περισσότερο με την επιλογή σας. Διαλέξτε λοιπόν αν θέλετε να είστε με το περιβάλλον ή με την παράδοση, γιατί και τα δυο δεν μπορείτε να τα έχετε πάντα.

Σημείωση Κυριάκου Οικονομίδη: Επιπρόσθετα, μπορούμε να πούμε πως το ηλεκτρονικό βιβλίο είναι απείρως πιο βολικό από ένα φυσικό βιβλίο. Χιλιάδες e-books χωράνε σε κάτι γραμμάρια συσκευής!
Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε, πως με τη χρήση «φυσικών βιβλίων» υφίσταται ένα έμμεσο κόστος στις πλάτες των παιδιών και στο βάρος της σχολικής τσάντας που υποχρεούνται οι μαθητές να σηκώνουν, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος για σωματικά προβλήματα (σκολίωση κλπ).

Συντάκτης του άρθρου: Antitechnophobics (Αξίζει να επισκεφτείς τη σελίδα του στο Facebook)


Αν θέλεις να υποστηρίξεις την προσπάθεια μας και να βλέπεις καθημερινά νέα άρθρα με δωρεάν υλικό, μπορείς να το κάνεις ακολουθώντας μας στο Facebook, Twitter και Instagram